Δελτίου Τύπου
THE IRISH TIMES, Σάββατο 20η Ιουνίου 2015
Yanis Varoufakis: A pressing question for Ireland before Monday’s meeting on Greece
ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Επείγον ερώτημα για την Ιρλανδία πριν την Σύνοδο Κορυφής της Δευτέρας
ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Επείγον ερώτημα για την Ιρλανδία πριν την Σύνοδο Κορυφής της Δευτέρας
Το Eurogroup της περασμένης Πέμπτης θα καταγραφεί στην ιστορία σαν μία χαμένη ευκαιρία να επιτευχθεί μια ήδη καθυστερημένη συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της.
Ίσως το πιο αποκαλυπτικό σχόλιο από τους υπουργούς οικονομικών που παρίσταντο στη συνάντηση ήταν του Michael Noonan (Ιρλανδία). Δίκαια διαμαρτυρήθηκε ότι δεν είχε ενημερωθεί για τις προτάσεις των θεσμών προς την κυβέρνησή μου πριν του ζητηθεί να συμμετάσχει στη συζήτηση.
Στη δική του διαμαρτυρία, θα ήθελα να προσθέσω και τη δική μου: δεν μού επετράπη να μοιραστώ με τον κ Noonan, ή με οποιοδήποτε άλλο υπουργό οικονομικών, τις δικές μας γραπτές προτάσεις. Όπως ο Γερμανός ομόλογός μας θα επιβεβαίωνε αργότερα, οποιαδήποτε έγγραφη πρόταση προς οποιοδήποτε υπουργό οικονομικών από την Ελλάδα ή από τους θεσμούς θα ήταν «απαράδεκτη», αφού θα έπρεπε να κατατεθεί στη Γερμανική Βουλή και έτσι θα ακύρωνε τη χρησιμότητά της ως μέρος της διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Η Ευρωζώνη προχωράει με μυστηριώδεις τρόπους. Βαρυσήμαντες αποφάσεις υπογράφονται από υπουργούς οικονομικών που παραμένουν στο σκοτάδι όσον αφορά στις λεπτομέρειες των αποφάσεών τους, ενώ μη εκλεγμένοι αξιωματούχοι παντοδύναμων θεσμών κλείνονται σε μονόπλευρες διαπραγματεύσεις με μια κυβέρνηση που αγωνίζεται μόνη της. Φαίνεται λες και η Ευρώπη έχει αποφανθεί ότι οι εκλεγμένοι υπουργοί οικονομικών δεν είναι ικανοί να συλλάβουν το βάθος της τεχνικής λεπτομέρειας – καλύτερα να το αφήσουμε σε «ειδικούς» που αντιπροσωπεύουν τους θεσμούς και όχι τους λαούς. Είναι να απορεί κανείς πως μια τέτοια διευθέτηση μπορεί να είναι αποτελεσματική, πόσο μάλλον έστω και επιφανειακά δημοκρατική.
Οι Ιρλανδοί αναγνώστες δεν χρειάζονται υπενθύμιση του εξευτελισμού που επέρχεται ενός λαού που αναγκάζεται να χάσει την κυριαρχία του εν μέσω μεγάλης οικονομική ύφεσης. Ίσως να είναι δικαιολογημένοι να νοιώθουν ένα αίσθημα ήπιας ανωτερότητας όταν αυτοί υπέφεραν χωρίς φωνασκίες, κατάπιαν το πικρό χάπι της λιτότητας, και τώρα ξεπροβάλουν από την κρίση, ενώ οι Έλληνες, αντίθετα, διαμαρτύρονται έντονα για χρόνια τώρα, αντιστάθηκαν στην τρόικα δυναμικά, εξέλεξαν το δικό μου ριζοσπαστικό, αριστερό, κόμμα τον περασμένο Ιανουάριο, και εξακολουθούν να παραμένουν στο τέλμα της ύφεσης.
Το συναίσθημα αυτό είναι δικαιολογημένο, αλλά επίτρεψέ μου, αγαπητέ αναγνώστη, να επιχειρηματολογήσω ότι δεν βοηθά, για τουλάχιστον τρεις λόγους. Πρώτον, δεν προάγει την κατανόηση της ουσίας της οικονομικής κρίσης στη Ελλάδα. Δεύτερον, δεν προσφέρει αποτελεσματικά στη συζήτηση του πως η Ευρωζώνη, και η Ένωση γενικότερα, θα πρέπει να εξελιχθεί. Τρίτον, σπέρνει χωρίς λόγο τη διχόνοια μεταξύ λαών που έχουν περισσότερα κοινά από αυτά που νομίζουν.
Το Ελληνικό δράμα συχνά παρεξηγείται στις βόρειες χώρες, κυρίως γιατί η ασωτία του παρελθόντος έχει επισκιάσει την εξαιρετική προσαρμογή των τελευταίων πέντε ετών. Από το 2009 και μετά, το δημόσιο έλλειμμα της Ελλάδας έχει μειωθεί, κατά ένα τεράστιο 20% σε κυκλικά προσαρμοσμένη βάση, μετατρέποντάς το σε μεγάλο δομικό πρωτογενές πλεόνασμα. Οι μισθοί έχουν περιορισθεί κατά 37%, οι συντάξεις μέχρι 48%, οι θέσεις απασχόλησης στο δημόσιο τομέα κατά 30%, η ιδιωτική κατανάλωση κατά 33%, ακόμη και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών κατά 16%.
Δυστυχώς η προσαρμογή αυτή ήταν τόσο δραστική που η οικονομική δραστηριότητα «πνίγηκε», το συνολκό εισόδημα έπεσε κατά 27%, η ανεργία εκτοξεύθηκε στο 27%, η αδήλωτη εργασία άγγιξε το 34%, το δημόσιο χρέος έφτασε στο 180% ενός γρήγορα συρρικνούμενου ΑΕΠ και η χρηματοπιστωτική ρευστότητα εξανεμίστηκε, ενώ παράλληλα οι νέοι Έλληνες, όπως και οι αντίστοιχοι Ιρλανδοί, έφυγαν από τη χώρα παίρνοντας μαζί τους τεράτιες ποσότητες ανθρώπινου κεφαλαίου, που το Ελληνικό Κράτος είχε επενδύσει πάνω τους.
Αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα τώρα, δεν είναι περισσότερες περικοπές που θα σπρώξουν τον χειμαζόμενο λαό σε μεγαλύτερη φτώχεια, ή υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές και εισφορές που θα καταστρέψουν και την όποια εναπομείνασα οικονομική δραστηριότητα. Αυτά τα παραμετρικά μέτρα, όπως τα αποκαλούν οι θεσμοί, εφαρμόστηκαν σε υπερβάλοντα βαθμό και το αποτέλεσμα ήταν να γονατίσει το έθνος.
Όχι, αυτό που απεγνωσμένα χρειάζεται τώρα η Ελλάδα είναι ουσιαστικές και κατάλληλες μεταρρυθμίσεις. Χρειαζόμαστε ένα νέο φορολογικό σύστημα που θα αντιμετωπίσει δραστικά την φοροδιαφυγή και θα περιορίσει την πολιτική και την επιχειρηματική διαπλοκή, ένα σύστημα προμηθειών απαλλαγμένο από συνθήκες που ευνοούν τη διαφθορά, ένα σύστημα αδειοδοτήσεων φιλικό προς το επιχειρείν, μεταρρυθμίσεις στο νομικό σύστημα, κατάργηση της σκανδαλώδους πρακτικής των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για τα ΜΜΕ και για τα πολιτικά κόμματα κλπ.
Κατά τη διάρκεια του Eurogroup της προηγούμενης Πέμπτης παρουσίασα τις προτάσεις της Κυβέρνησής μας για τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα βοηθήσουν να επιτύχουμε τους πιο άνω στόχους και ανακοίνωσα την επίσημη συνεργασία μας με τον ΟΟΣΑ που θα μας βοηθήσει στην προσπάθειά μας αυτή. Παρουσίασα επίσης μια ριζοσπαστική πρόταση για νομοθέτηση μηχανισμού που θα αποτρέπει τη δημιουργία πρωτογενών ελλειμάτων, ο οποίος συνεπικουρούμενος από το, ανεξάρτητο, Δημοσιονομικό Συμβούλιο, αυτομάτως θα μειώνει όλες τις κρατικές δαπάνες στο βαθμό που είναι απαραίτητο ώστε να θέσει το Κράτος σε τροχιά ενός προαποφασισμένου πρωτογενούς στόχου.
Επιπλέον των μεταρρυθμίσεων αυτών και παράλληλα με τις προσπάθειές μας να εμπλέξουμε και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ώστε να συμβάλλει στις τόσο αναγκαίες για την Ελληνική Οικονομία επενδύσεις, παρουσίασα στο Eurogroup και μια πολύ καλά σχεδιασμένη πρόταση για ανταλλαγή ομολόγων που θα επέτρεπε στην Ελλάδα αφενός να επανέλθει στις χρηματοπιστωτικές αγορές και αφετέρου να συμμετάσχει στο πρόγραμμα «πιστωτικής χαλάρωσης» της ΕΚΤ.
Ένας αντικειμενικός παρατηρητής στις συσκέψεις του Eurogroup θα έβγαζε το εύλογο συμπέρασμα ότι πρόκειται για περίεργο φόρουμ, μη-κατάλληλα εξοπλισμένο για την σφυρηλάτηση του σωστών αποφάσεων τη στιγμή που η Ευρώπη τις χρειάζεται. Η Ελλάδα, όπως και η Ιρλανδία, χτυπήθηκαν σκληρά στην αρχή της κρίσης γιατί το Eurogroup δεν ήταν σχεδιασμένο να χειρίζεται κρίσεις με αποτελεσματικό τρόπο. Και συνεχίζει να μην είναι.
Το πιεστικό ερώτημα για τους Ιρλανδούς εταίρους μας, που πρέπει να απαντηθεί πριν την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Δευτέρας, είναι το εξής:
Τι είναι περισσότερο πιθανό:
• Να εξελιχθεί η ευρωζώνη σε μια καλύτερη ένωση για τα κράτη-μέλη αν η Ελλάδα γίνει «βορά των λύκων», παρά τις ουσιαστικές προτάσεις που ανέπτυξε στο Eurogroup της Πέμπτης;
• Ή να μετεξελιχθεί η ευρωζώνη σε μια πιο ανοικτή, αποτελεσματικοτέρη και δημοκρατικότερη νομισματική ένωση εφόσον υπάρξει συμφωνία με την Ελλάδα την Δευτέρα πάνω στην βάση των προτάσεων που καταθέσαμε;