Δύο στάδια στον τρόπο υπολογισμού προβλέπει η τελική φόρμουλα για τα ασφάλιστρα των ελεύθερων επαγγελματιών, των αγροτών και των αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας ΕΘΝΟΥΣ η τελική φόρμουλα για τα ασφάλιστρα των ελεύθερων επαγγελματιών, των αγροτών και των αυτοαπασχολούμενων, που αναμένεται να αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Ιανουάριο του 2017, προβλέπει δύο φάσεις στον τρόπο υπολογισμού.
Η πρώτη φάση όπως αναφέρεται, η οποία θα ισχύσει του πρώτους μήνες και μέχρι την οριστική εκκαθάριση του εισοδήματος του 2016, προβλέπει υπολογισμό εισφορών «έναντι» με βάση το ήδη εκκαθαρισμένο εισόδημα του 2015 κάτι που όμως δεν προκύπτει από κάποιο σημείο του ν.4387/2016.
Σε δεύτερη φάση θα γίνει εκκαθάριση και συμψηφισμός με βάση το εκκαθαρισμένο δηλωθέν εισόδημα του 2016. Θα ακολουθεί φυσικά συμψηφισμός για τις εισφορές του πρώτου εξαμήνου, με ότι αυτό συνεπάγεται εάν υπάρχουν μεγάλες διαφορές στα εισοδήματα των δύο ετών (χρήσεις 2015-2016)
Τι θα πληρώνουν ελεύθεροι επαγγελματίες, επιστήμονες, ιδιωτικοί & δημόσιοι υπάλληλοι, αγρότες και συνταξιούχοι. Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι. Το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής ανά κατηγορία. Αναλυτικοί πίνακες και παραδείγματα.
Ολική ανατροπή έρχεται στον χάρτη των εισφορών για ελευθεροεπαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους, αγρότες και δημοσίους υπαλλήλους. Επιβαρύνσεις θα μετρήσουν από την 1/1/2017 δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί με εισοδήματα άνω των 24.000 ευρώ, έμποροι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ με εισόδημα άνω των 19.000 ευρώ και δημόσιοι υπάλληλοι. Οι απώλειες αυξάνονται από 1/1/2021, όταν ολοκληρώνεται η μεταβατική περίοδος των εκπτώσεων που δίνει ο νόμος. Για τους αγρότες η επιβάρυνση είναι αναδρομική, αφού το «καπέλο» στις εισφορές τους μπαίνει από 1/7/2015. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εκτιμά πως η επιβάρυνση από φόρους και εισφορές αθροιστικά ανέρχεται στο 55-56% του ακαθάριστου εισοδήματος.
Τα βάρη για τους ελευθεροεπαγγελματίες αυξάνονται προοδευτικά όσο αυξάνεται και το καθαρό φορολογητέο εισόδημα. Η ΕΣΣΕ εκτιμά πως η αύξηση σε σύγκριση με το σημερινό καθεστώς μπορεί να προσεγγίσει σε ακραίες περιπτώσεις ακόμη και το 300%. Σύμφωνα με τα παραδείγματα που επεξεργάστηκαν οι δικηγόροι Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέματα Κοινωνικής Ασφάλισης, και Στάθης Μπακάλης, ειδικός σε θέματα Φορολογικού Δικαίου: Εμπορος στην 9η ασφαλιστική κλάση πληρώνει 5.788 ευρώ. Με καθαρό εισόδημα 70.000 θα κληθεί να πληρώσει 18.865 ευρώ (+225%). Ο ίδιος, μετά τους φόρους θα πάρει στο χέρι το 46,16% του εισοδήματός του. Μικρότερες θα είναι οι επιβαρύνσεις όσο πέφτει το εισόδημα. Ο έμπορος του ανωτέρω παραδείγματος θα πληρώσει 8.085 ευρώ (+39,6%) με εισόδημα 30.000 ευρώ.
Αντίστοιχα, γιατρός με ασφάλιση 7-9 έτη πληρώνει 3.837 ευρώ. Με 30.000 ευρώ εισόδημα θα πληρώσει 6.220 ευρώ (+62%) με τις εκπτώσεις της περιόδου 2017-2020 και 9.285 ευρώ (+142%) από το 2021 και μετά. Δικηγόρος «παλαιός» ασφαλισμένος (πριν από το 1993), που πληρώνει σήμερα 3.800 ευρώ, με εισόδημα 50.000 ευρώ θα πληρώνει 16.508 (+334%) το 2017-2020 και 18.975 (+400%) από το 2021. «Ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών θα αποτελέσει αντικίνητρο ασφάλισης και δήλωσης εισοδημάτων. Στα μέσα και υψηλά εισοδήματα οι εισφορές έως και τετραπλασιάζονται», δηλώνει ο κ. Ρίζος.
Στον αντίποδα, ευνοημένοι θα είναι όσοι αυτοαπασχολούμενοι δηλώνουν μέχρι 24.000 ευρώ την περίοδο 2017-2020 και μέχρι 13.000 ευρώ από το 2021 και μετά, όπως επίσης οι έμποροι του ΟΑΕΕ που δηλώνουν κάτω από 19.000 ευρώ. Το κέρδος από τις μειώσεις των εισφορών αναμένεται να φτάνει έως και το 50-55% (σε απόλυτους αριθμούς μέχρι 2.500 ευρώ περίπου). Για παράδειγμα: Εμπορος στην 9η κατηγορία πληρώνει 5.788 ευρώ και με εισόδημα 12.000 ευρώ θα πληρώσει 3.234 ευρώ (-44%). Γιατρός με 3-5 έτη ασφάλισης πληρώνει 2.011 ευρώ και με εισόδημα 5.000 ευρώ θα πληρώνει 1.324 ευρώ (-34%) μέχρι το 2020 και 1.345 ευρώ από το 2021. Δικηγόρος (από το 1993) με πάνω από 5 χρόνια ασφάλισης πληρώνει 4.096 ευρώ και με εισόδημα 10.000 ευρώ θα πληρώνει 1.897 ευρώ μέχρι το 2020 (-53%) και 3.795 ευρώ από το 2021.
Από 1/1/2017 οι ελευθεροεπαγγελματίες θα καταβάλλουν το 20% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους για κύρια σύνταξη, 6,95% για υγειονομική περίθαλψη και όπου προβλέπεται 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ. Θεσμοθετήθηκε μεταβατική περίοδος εκπτώσεων (2017-2020) για γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, με απομείωση εισφορών από 5% (εισοδήματα 57.000 ? 58.000) μέχρι και 50% (εισοδήματα 7.033 ? 13.000). Η ανώτατη καταβλητέα εισφορά για σύνταξη θα είναι 1.172 ευρώ τον μήνα και η κατώτατη 117.
Στους… προσωρινά ευνοημένους ανήκουν οι νέοι επιστήμονες (0-5 χρόνια ασφάλισης). Θα πληρώνουν 14% για τα πρώτα δύο χρόνια ασφάλισης και 17% για τα επόμενα τρία με ευνοϊκό ελάχιστο πλαφόν στα 410 ευρώ τον μήνα. Το ποσό που υπολείπεται του 20% αποτελεί «ασφαλιστική οφειλή» και πρέπει να εξοφληθεί έως το έτος συνταξιοδότησης (1/5 κατ’ έτος κάθε φορά που το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα υπερβαίνει τα 18.000 ευρώ). Οι εκπτώσεις της περιόδου 2017-2020 θα ισχύσουν και για τους νέους ?κάτω της 5ετίας? με εισόδημα άνω των 4.922 ευρώ.
Οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα επιβαρύνονται άμεσα εφόσον έχουν επικουρική ασφάλιση. Από 1/6/2016 μέχρι 31/5/2019 οι εισφορές για επικούρηση αυξάνονται για τον εργαζόμενο κατά μισή ποσοστιαία μονάδα (0,50%), ενώ από 1/6/2019 μέχρι 31/5/2022 η αύξηση πέφτει στο 0,25%.
Αγρότες
Αυξημένες εισφορές θα κληθούν να πληρώσουν με το νέο καθεστώς αγρότες, δημόσιοι υπάλληλοι και διπλοαπασχολούμενοι. Για τους αγρότες οι αυξήσεις θα είναι σταδιακές και αναδρομικές, αφού ξεκινούν από το δεύτερο εξάμηνο του 2015 και φτάνουν μέχρι το 2022, όταν πλέον ο κάθε αγρότης θα πληρώνει για σύνταξη και υγεία το 26,95% του εισοδήματός του. Η σωρευτική αύξηση από φέτος μέχρι και το 2022 αγγίζει το 39% για έναν αγρότη που ανήκει στην τρίτη ασφαλιστική κλάση και θα δηλώνει ετήσιο εισόδημα μέχρι 4.923 ευρώ (κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία). Ειδικότερα η 3η κλάση θα πληρώσει 379 ευρώ περισσότερα το 2016 σε εισφορές (συνολικά 1.333 ευρώ) σε σύγκριση με το 2014 (είχε πληρώσει 954 ευρώ). Το 2017 η ελάχιστη ετήσια εισφορά διαμορφώνεται στα 922 ευρώ, το 2018 στα 1.075 ευρώ, ενώ το 2022 φτάνει στα 1.327 ευρώ. Οι αγρότες όπως και οι νέοι επιστήμονες έχουν ευνοϊκό κατώτατο πλαφόν ως βάση υπολογισμού (εισόδημα 410 ευρώ τον μήνα) και ειδική μεταχείριση και στις εισφορές υγείας, καθώς οδηγούνται σταδιακά στο 6,95%.
Μειώσεις στις καθαρές αποδοχές τους που θα φτάνουν μέχρι τα 80 ευρώ περίπου θα δουν από 1/1/2017 οι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών τους. Σύμφωνα με τα παραδείγματα του Δ. Ρίζου:
1. Δημόσιος υπάλληλος ΔΕ με 30 χρόνια στο Δημόσιο και αποδοχές 1.448 ευρώ (μεικτά) πληρώνει εισφορές 293 ευρώ (για συνταξιοδοτικές παροχές και υγεία). Από του χρόνου θα πληρώνει 331,59 ευρώ (-38 ευρώ).
2. Δημόσιος υπάλληλος ΠΕ με αποδοχές 2.428 (μεικτά) πληρώνει εισφορές 474 ευρώ (για συνταξιοδοτικές παροχές και υγεία). Από του χρόνου θα πληρώνει 556 ευρώ (-82 ευρώ).
Μεγάλες ανατροπές έρχονται και για τα «μπλοκάκια», αφού για παράλληλη απασχόληση (μισθωτή και αυτοαπασχολούμενη) ο εργαζόμενος θα πληρώνει διπλές εισφορές. Ειδική πρόνοια προβλέπεται για όσους αμείβονται μόνο με δελτίο παροχής και απασχολούνται σε έως και δύο εργοδότες, καθώς ο νόμος ορίζει ότι θα ασφαλίζονται ως μισθωτοί.
Για τους ήδη συνταξιούχους, προβλέπεται πως η εισφορά 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ θα επιβάλλεται στο άθροισμα των συντάξεων για όσους παίρνουν πάνω από μια σύνταξη, ενώ μέχρι σήμερα υπολογίζεται στη μια σύνταξη. Επίσης όσοι εργάζονται θα πληρώνουν εισφορά και ως συνταξιούχοι και ως εργαζόμενοι…
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ
Από το ΕΘΝΟΣ