Ο «τεράστιος» νόμος 3842/23.4.2010 έφερε σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο της φορολογίας εισοδήματος και πλήθος τροποποιήσεων σε όλα τα φορολογικά αντικείμενα. Αρκετές από αυτές τις καινοτομίες χαρακτηρίζονται «δομικές» και «περιμένουν» να ενεργοποιηθούν μέσω των εξουσιοδοτικών διατάξεων που έχουν δοθεί στον υπουργό των Οικονομικών.
Μια από τις αλλαγές αυτές αφορά την, κατά ποσοστό έκπτωση, των δαπανών των ΕΙΧ αυτοκινήτων των επιχειρήσεων και αναφέρεται στην αντικατάσταση του δεύτερου και τρίτου εδαφίου της περίπτωσης β, της παραγράφου 1, του άρθρου 31 του ΚΦΕ. Ισχύς της διάταξης για ισολογισμούς που κλείνουν με ημερομηνία 31/12/2010 και μετά, δηλαδή από την χρήση 2010. Συγκεκριμένα, οι δαπάνες συντήρησης, επισκευής, κυκλοφορίας και αποσβέσεων και τα μισθώματα που καταβάλλονται σε εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης ή σε οποιονδήποτε τρίτο, εκπίπτουν πλέον κατά ποσοστό 70% (αντί του προηγούμενου 60%) για ΕΙΧ αυτοκίνητα μέχρι 1600 κ.ε. και κατά ποσοστό 35% (αντί του προηγούμενου 25%) για αυτοκίνητα μεγαλύτερου κυβισμού.
Σημειώνουμε ότι η διάταξη αυτή ισχύει και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αφού μετά την καθιέρωση του λογιστικού προσδιορισμού του αποτελέσματος, η παράγραφος 2 του άρθρου 49 (Ακαθάριστο και καθαρό εισόδημα ελευθέρων επαγγελματιών), παραπέμπει στο άρθρο 31, για την απαρίθμηση και καταγραφή των δαπανών που εκπίπτουν από τις ακαθάριστες αμοιβές τους.
Αρκετοί λοιπόν, αναρωτήθηκαν, γιατί άραγε ένας νόμος που κατά κανόνα εισάγει διατάξεις επί το αυστηρότερον, φαίνεται εδώ να «βελτιώνει» τα ποσοστά έκπτωσης των δαπανών των ΕΙΧ αυτοκινήτων, θεσπίζοντας την αύξησή τους κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, μετά από προσεκτική ανάγνωση του κειμένου διαπιστώνεται ότι τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.
Αναλυτικότερα, έχει απαλειφθεί η λέξη «μέχρι» που ήταν μπροστά από τα ποσοστά 60% και 25% και έχει αντικατασταθεί από το αυστηρά προσδιοριστικό «σε» πριν από τα νέα πλέον ποσοστά 70% και 35%. Η πρόθεση «μέχρι» όταν τίθεται μπροστά από αριθμούς ή ποσοστά σημαίνει «περίπου ή σχεδόν», ενώ αντιθέτως, η πρόθεση «σε» υποδηλώνει καταληκτικό όριο, το οποίο δεν πρέπει να «μετακινείται»
Συνεπώς, η αλλαγή αυτή αφαιρεί από τον φορολογικό ελεγκτή την δυνατότητα να απορρίψει, ανάλογα με τις διαπιστώσεις του ελέγχου, μέρος των δαπανών αυτών, όπως γινόταν μέχρι τώρα (πχ να δεχθεί μέχρι 40%, ή μέχρι 50% της δαπάνης). Μάλιστα δε, στις περισσότερες των περιπτώσεων, η ελεγκτική διαδικασία προχωρούσε με αυτόν τον τρόπο, ανεξαρτήτως αν η επιχείρηση είχε προβεί, ή όχι στην αναμόρφωση του αποτελέσματος, έχοντας υπολογίσει ως φορολογικά εκπεστέα δαπάνη, το προβλεπόμενο ποσοστό αυτής (60%, ή 25%, που ίσχυαν πριν την τροποποίηση της διάταξης). Σκόπιμο είναι να υπενθυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι έχει ήδη καθιερωθεί με άλλη διάταξη νόμου (Ν 2873/2000) η υποχρεωτική συνυποβολή με την φορολογική δήλωση της κατάστασης των λογιστικών διαφορών, για την ορθή αναμόρφωση των αποτελεσμάτων, όπως έχουμε παρουσιάσει σε προηγούμενο σημείωμα.
Έτσι λοιπόν, εφεξής, σύμφωνα με το νέο καθεστώς των δαπανών των ΕΙΧ, κατά τον έλεγχο, είτε θα γίνεται δεκτή η συγκεκριμένη δαπάνη, είτε θα απορρίπτεται στο σύνολό της. Καθοριστικό ρόλο στην λήψη της απόφασης αυτής θα παίξει η τελευταία πρόταση του πρώτου εδαφίου της ως άνω διάταξης: «…εφόσον τα αυτοκίνητα αυτά χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της επιχείρησης». Επομένως, η υπόχρεη επιχείρηση θα πρέπει να αποδείξει ότι η ύπαρξη και η χρήση των ΕΙΧ αυτοκινήτων, συνδέεται άμεσα με την λειτουργική δραστηριότητά της και τα οχήματα αυτά «συμμετέχουν» με τον δικό τους τρόπο στην δημιουργία εσόδων. Το γεγονός δε ότι οι δαπάνες τους δεν εκπίπτουν 100%, αλλά 70% και 35% (αναλόγως με τον κυβισμό της μηχανής τους, όπως είδαμε πιο πάνω), σχετίζεται με την παραδοχή ότι ένα επιβατικό αυτοκίνητο μοιραία εξυπηρετεί ατομικές, προσωπικές και οικογενειακές ανάγκες, ενδέχεται δε, παρεμπιπτόντως ή δευτερευόντως να «συνεισφέρει» σε εργασίες της επιχείρησης.
Πράγματι θα είναι αρκετά δύσκολο έργο για τις επιχειρήσεις και τα λογιστήρια να προβάλλουν επιχειρήματα και να πείσουν για την «επαγγελματική» χρησιμοποίηση του επιβατικού αυτοκινήτου.
Από το Περιοδικό: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ
