Η εξωφρενική επιβάρυνση των ελεύθερων επαγγελματιών δεν έχει μόνο ταμειακό προσανατολισμό. Πρωτίστως αποσκοπεί στη μείωση του μεγάλου ποσοστού των αυτοαπασχολούμενων, του μεγαλύτερου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Και πλέον οι επαγγελματικές επιλογές περιορίζονται προς δύο κατευθύνσεις…
Οι φοιτητές των Οικονομικών μαθαίνουν από το πρώτο έτος σπουδών ότι ένα από τα κύρια και διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι ο μεγάλος αριθμός των αυτοαπασχολούμενων.
Δεν μαθαίνουν κάτι λάθος. Η πατρίδα μας έχει το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτοαπασχόλησης, επί του ενεργού πληθυσμού, προσεγγίζει το 32%. Ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 15%. Και, γενικά, όσο πιο σύγχρονη θεωρείται μία οικονομία, τόσο μικρότερα ποσοστά αυτοαπασχόλησης παρουσιάζει. Εκτός από μας, υψηλή αυτοαπασχόληση έχει η Ιταλία, που διακρίνεται για τη φοροδιαφυγή της, ομοίως και η Πορτογαλία και η Ρουμανία. Αντιθέτως, τα χαμηλότερα ποσοστά αυτοαπασχόλησης σημειώνονται στη Δανία και στο Λουξεμβούργο.
Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο τώρα εξοντώνονται οικονομικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Η οικονομική τους δραστηριότητα θεωρείται εκτροφείο φοροδιαφυγής και θερμοκοιτίδα παραοικονομίας. Όταν οι δανειστές επιβάλλουν υψηλές εισφορές και δυσβάστακτο φορολογικό συντελεστή προεξοφλούν την ύπαρξη «λίπους», αλλά συνάμα θέλουν να εξωθήσουν τους ελεύθερους επαγγελματίες σε άλλες δραστηριότητες. Ας γίνουν μισθωτοί ή ας συστήσουν εταιρείες-ομπρέλες για να συστεγαστούν επαγγελματικά. Αρκεί να μην κυκλοφορούν εκεί έξω, άναρχοι, ανεξέλεγκτοι, φοροδιαφεύγοντες. Και η κυβέρνηση; Δεν ανησυχεί για το πολιτικό κόστος; Εντάξει, δεν είναι η πρώτη της προτεραιότητα να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες σε γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς, δηλαδή σε ελεύθερους επαγγελματίες που, ούτως ή άλλως, δεν ανήκουν στο ακροατήριό της. Οι άλλοι, εκείνοι που ασκούν πιο λαϊκά επαγγέλματα, έχουν ήδη τον τρόπο τους για να επιβιώνουν. Πιο εύκολα θα γλυτώσει την τσιμπίδα ο υδραυλικός, παρά ο δικηγόρος. Όπως και να έχει, η εκλογική πελατεία της κυβέρνησης είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι και, δευτερευόντως, οι συνταξιούχοι. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες σε λίγο δεν θα είναι και τόσο ελεύθεροι ή και τόσο επαγγελματίες. Αποκλείεται πάντως να είναι ταυτοχρόνως και ελεύθεροι και επαγγελματίες.
Ναι, αλλά δεν θα έρθει η Νέα Δημοκρατία για να αποκαταστήσει τα πράγματα; Δεν νομίζω να πιστεύετε αυτά τα αφελή. Το καθεστώς θα μείνει ως έχει και η ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία θα είναι ασύμφορη ως απαγορευτική, εκτός και αν βγάζεις τεράστια ποσά ή θέλεις να ξεπλύνεις χρήμα.
Στην πραγματικότητα παρακολουθούμε, με βίαιο τρόπο, την προσπάθεια αλλαγής του μοντέλου με το οποίο λειτουργεί η οικονομία μας. Και, δυστυχώς, δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι πού ακριβώς θα οδηγηθούμε. Κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Μπορεί, πράγματι, να μειώσουμε θεαματικά το ποσοστό αυτοαπασχόλησης, εκτρέποντας τη δραστηριότητα σε υπαλληλικά ή εταιρικά σχήματα. Μπορεί, από την άλλη, να μειώσουμε τους αυτοαπασχολούμενους και να αυξήσουμε τους ανέργους, αληθινούς και εικονικούς, οδηγώντας περισσότερες δραστηριότητες στο ημίφως της παραοικονομίας.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι το πρότυπο αλλάζει. Ο ελεύθερος επαγγελματίας αρχίζει να αφαιρείται σταδιακά από το μενού επιλογών των νέων. Τι μένει; Υπάλληλος ή επιχειρηματίας. Και φυσικά η ασφαλής και αποδοτική λύση του λαμόγιου.
= = = = = = = = = = = = = =
Η «τιμωρητική» αλλά και «ταξική» λογική πίσω από την εξοντωτική φορολόγηση και τις υπερβολικές εισφορές που επιβάλλει η κυβέρνηση -υπό τις ευλογίες μάλιστα των δανειστών- στους δικηγόρους, τους γιατρούς και τους υπόλοιπους ελεύθερους επαγγελματίες
Μπορεί ο Γιώργος Κατρούγκαλος να συνεχίζει τη ζωή του ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για ευρωπαϊκές υποθέσεις, αλλά όπως γνωρίζουν όλοι, αυτή η θέση δεν είναι τίποτε άλλο από μια καλοπληρωμένη «κρυψώνα» για τα όσα άφησε πίσω του ως υπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης.
Οταν προετοίμαζε την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, ο κ. Κατρούγκαλος δεν άκουσε τους φίλους του δικηγόρους να διατηρήσει τρία ταμεία: μισθωτών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών.
Επέλεξε τη δημιουργία ενός ασφαλιστικού ταμείου, του ΕΦΚΑ, το οποίο όπως προβλέπουν οι κανόνες της υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης σε όλες τις αναπτυγμένες και ευνομούμενες χώρες στηρίζεται σε τρεις χρηματοδοτικούς πυλώνες: Τις εργοδοτικές εισφορές, τις εισφορές της εργασίας και την κρατική χρηματοδότηση.
Και τώρα δείτε την επιλογή Κατρούγκαλου ή το λάθος του συστήματος –την οποία μάλιστα ενέκρινε η τρόικα (!)– που δεν μοιάζει με τίποτε άλλο παρά μόνο μια μεγάλη τρέλα.
Ολοι οι αυτοαπασχολούμενοι, οι οποίοι είναι πάνω από 600.000, ανάμεσα τους οι γιατροί όλης της χώρας, οι συνάδελφοι του υπουργού δικηγόροι, οι χιλιάδες μηχανικοί που μέχρι το 2016 είχαν τα δικά τους ταμεία, καλούνται να πληρώσουν και να πληρώνουν στην ασφαλιστική τους μερίδα ταυτόχρονα και τις εργοδοτικές εισφορές και τις εισφορές της εργασίας που αναλογούν στο ετήσιο εισόδημα τους!
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της τρέλας και κατανοητό γιατί όλα τα επιστημονικά επαγγέλματα έχουν βγει στα… κάγκελα ας θυμηθούμε τι πρέπει να πληρώνουν κάθε μήνα οι γιατροί, οι δικηγόροι και οι μηχανικοί όπως και όλοι οι αυτοαπασχολούμενοι:
-Εισφορά 20% (άθροισμα εργοδότη και εργαζόμενου) για κύρια σύνταξη.
-Εισφορά 6,95% για ασθένεια.
-Εισφορά 7% (άθροισμα εργοδότη και εργαζόμενου) για επικουρική σύνταξη.
-Εισφορά 4% για εφάπαξ.
Το σύνολο των εισφορών πλησιάζει το 38%, είναι υψηλότερο κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες από τις εισφορές όλων των άλλων εργαζομένων και επιπλέον όπως αποκαλύφθηκε τη Δευτέρα και επιβεβαίωσε η διάδοχος του κ. Κατρούγκαλου, υπουργός Εφη Ατσιόγλου, οι εισφορές από το 2018 δεν θα εκπτίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα, όπως συμβαίνει με κάθε άλλο εργαζόμενο και προβλέπει ρητά για δεκαετίες η νομοθεσία.
Κι αυτό όμως θα αλλάξει και μάλιστα με την έγκριση της τρόικας.
Φανταστείτε λοιπόν ένας αυτοαπασχολούμενος-ελεύθερος επαγγελματίας ο οποίος καλείται να πληρώσει το 38% των περσινών του εισοδημάτων σε εισφορές και εν συνεχεία να υποβάλει και τη φορολογική του δήλωση. Και αν το ετήσιο εισοδήματα του υπερβεί τις 40.000 ευρώ (κάτι σύνηθες για αυτά επαγγέλματα) θα επιβαρυνθεί με φορολογικό συντελεστή 45%!
Δηλαδή το ποσοστιαίο άθροισμα εισφορών και φόρων -επί του ετήσιου εισοδήματός του- θα ανέλθει σε 82%!
Αν δεν είναι αυτό τρέλα, τι είναι… Αν αυτό δεν είναι κίνητρο στη φοροδιαφυγή για την οποία ούτως ή άλλως έχουν κατηγορηθεί τα συγκεκριμένα επαγγέλματα, τι είναι;
Αγρότες: Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά
Να σημειώσουμε ότι για τους αγρότες οι οποίοι από εφέτος – αρχές του 2017 – είναι όλοι υποχρεωμένοι να κρατάνε βιβλίο εσόδων – εξόδων και οι ασφαλιστικές τους εισφορές να υπολογίζονται επί των καθαρών κερδών.
Ομως μπροστά στο κύμα των αντιδράσεων του χειμώνα και λόγω του μεγάλου πολιτικού κόστους η κυβέρνηση πρότεινε και οι θεσμοί αποδέχθηκαν οι εισφορές να αυξηθούν κλιμακωτά και να φτάσουν στο επίπεδο των αυτοαπασχολουμένων το 2022.
Το ίδιο έγινε νομοθετικά για για τη φορολόγηση των εισοδημάτων τους.
Εφέτος θα φορολογηθούν αυτοτελώς με συντελεστή μόλις 13% αλλά χρόνο με το χρόνο θα φτάσουν το 2022 στο επίπεδο όλων των Ελλήνων.
Εκεί ξεθύμαναν και οι αντιδράσεις. Κι έτσι έμειναν μόνοι, θύματα της τρέλας, οι αυτοπαπασχολούμενοι ανάμεσα τους και οι δημοσιογράφοι που εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες όπως οι γιατροί, οι δικηγόροι και οι μηχανικοί.
Η «τιμωρία» των… φοροφυγάδων
Στο ερώτημα γιατί γίνονται όλα αυτά και μάλιστα με τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ –η οποία μπορεί και να είχε… «ταξικούς λόγους» και θέλησε να «τιμωρήσει» τους ελεύθερους επαγγελματίες, που δεν είναι άλλωστε δημόσιοι υπάλληλοι, η μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων της– και των αυστηρών τεχνοκρατών της τρόικας (ΕΕ – ΔΝΤ – ΕΚΤ) και των experts των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, η απάντηση είναι τόσο απλή, απλούστατη και τόσο κυνική που τρομάζει: «Μα όλοι φοροδιαφεύγουν, για δεκαετίες… Τιμωρήστε τους». Με αυτή όμως την τιμωρητική λογική δεν πηγαίνει μπροστά η χώρα.
Υπόσχονται εκπτώσεις
Τώρα το καινούριο επεισόδιο στην φοροτρέλα, αυτό όμως που μπορεί να ξεχειλίσει και το ποτήρι των αντιδράσεων είναι η επιβολή φόρου και στο κομμάτι των εισφορών που πληρώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Ανάμεσα στα δεκάδες προαπαιτούμενα (prior actions) που καλείται να υλοποιήσει η ελληνική πλευρά προκειμένου να κλείσει την αξιολόγηση υπάρχει ένα που προβλέπει ότι:
-οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών θα υπολογίζονται επί του φορολογητέου εισοδήματος προσαυξημένου κατά το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που καταβλήθηκαν την προηγούμενη χρονιά. Οπως λένε για να μην υπάρξει νέα απότομη (!) επιβάρυνση των επιτηδευματιών, θα ισχύσει μεταβατικό καθεστώς για το 2018. Έτσι:
1. Το 2018 οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται επί του αθροίσματος των φορολογητέων κερδών και των ασφαλιστικών εισφορών, με έκπτωση 15%.
2. Από το 2019 και μετά οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται επί του αθροίσματος των φορολογητέων κερδών και των ασφαλιστικών εισφορών χωρίς να υπάρχει καμία απολύτως έκπτωση.
Σύμφωνα με την κυρία Αχτσιόγλου η νέα αύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές ήταν αποτέλεσμα της πίεσης που άσκησε η πλευρά των δανειστών να αυξηθεί η «βάση υπολογισμού» των ασφαλιστικών εισφορών ώστε να μη δημιουργηθεί «κενό» στους στόχους του 2018.
Το επιχείρημα των δανειστών ήταν ότι σε καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν αφαιρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές του προηγούμενου έτους από τη βάση υπολογισμού, δηλαδή των κερδών ή εισοδημάτων. Οποιος, δεν γνωρίζει, το δέχεται γιατί σε όλες τις χώρες οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης εκπτίπτουν, δεν φορολογούνται.
Το μοναδικό επιχείρημα που έμεινε στην κυβέρνηση να υποστηρίζει αυτές τις παράλογες επιβαρύνσεις είναι ότι από τα επίσημα στοιχεία και έρευνες όπως αυτή της ΕΣΕΕ- το 80% των αυτοαπασχολούμενων, ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών πληρώνουν λιγότερες εισφορές από ό,τι πλήρωναν με το προηγούμενο καθεστώς.
Κανείς όμως δεν λέει ότι αυτά τα χρόνια της κρίσης οι ελεύθεροι επαγγελματίες και από τα επιστημονικά επαγγέλματα οι μηχανικοί, έχουν χάσει και το 80% των εισοδημάτων τους. Οι γιατροί και οι δικηγόροι το χάνουν τώρα με τα μέτρα της κυβέρνησης και τρόικας (κι ας τη συμπαθούσαν)…
Απόψεις από το Protagon.gr/epikairotita