Από 1/1/2014 επήλθαν σημαντικές αλλαγές στις φορολογικές υποχρεώσεις των αγροτών.
Με την θέσπιση ορίων (ακαθάριστα έσοδα άνω των 15.000 ευρώ και δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης άνω των 5.000 ευρώ), καθορίζεται η ένταξη τους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α..
Ως αποτέλεσμα προέκυψε, μεγάλος αριθμός αγροτών που μέχρι πριν εντασσόταν στην κατηγορία του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. να μεταταχθεί στο κανονικό καθεστώς. Η υποχρεωτική ένταξη στο κανονικό καθεστώς, βάσει των ανωτέρω κριτηρίων, καθορίζεται στην παρ. 6 του άρθρου 41 του Ν. 2859/2000, σύμφωνα με την οποία ο αγρότης υποχρεούται στην υποβολή δήλωσης μεταβολής εντός δέκα (10) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου. Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή, η εν λόγω δήλωση υποβλήθηκε έως 15/4/2014 για τους υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων και έως 20/5/2014 για τους υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων.Ωστόσο, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός φορολογουμένων, οι οποίοι παράλληλα με την κύρια εργασία τους, καλλιεργούν κάποιες εκτάσεις από τις οποίες εισπράττουν αγροτικό εισόδημα και οι οποίοι ουδέποτε εγγράφηκαν στα μητρώα των κατά τόπους Δ.Ο.Υ. ως αγρότες π.χ. Δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι που έχουν στην κατοχή τους ένα μικρό αγροτεμάχιο και το οποίο αποφάσισαν να καλλιεργήσουν οι ίδιοι. Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 42 του Ν. 2859/2000, αγρότες θεωρούνται αυτοί που ασκούν προσωπικά ή με τα μέλη της οικογένειάς τους ή με μισθωτούς ή εργάτες τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και υπηρεσίες.Μόλις πριν 2 ημέρες ψηφίσθηκε η απαλλαγή από το να θεωρηθεί είσοδημαοι επιδοτήσεις μέχρι 12.000€ (ΝΑΙ οι από 12.001 και πάνω) και η “μη φορολόγηση” των αγροτικών αποζημιώσεων και για το 2014. Το τι ακριβώς θα ισχύσει απομένει να το δούμε σε ερμηνευτική εγκύκλιο.Ως αγροτικές εκμεταλλεύσεις, σύμφωνα με το άρθρο 42 του Ν. 2859/2000, χαρακτηρίζονται:
α) η γεωργία γενικά και ιδίως η καλλιέργεια δημητριακών, κηπευτικών, καπνού, βαμβακιού, οπωροφόρων και καρποφόρων δέντρων, αρωματικών και διακοσμητικών φυτών, η αμπελουργία, η ανθοκομία, η παραγωγή μανιταριών, μπαχαρικών, σπόρων και φυτών,
β) η εκτροφή ζώων γενικά, στην οποία περιλαμβάνονται ιδίως η κτηνοτροφία, η πτηνοτροφία, η κονικλοτροφία, η μελισσοκομία, η σηροτροφία και η σαλιγκαροτροφία,
γ) η δασοκομία γενικά,
δ) η αλιεία σε γλυκά νερά. η βατραχοτροφία, η ιχθυοτροφία, η καλλιέργεια μυδιών, στρειδιών και η εκτροφή μαλακίων και μαλακοστράκων,
ε) οι μεταποιητικές δραστηριότητες του αγρότη, που πραγματοποιούνται με συνήθη μέσα, στα πλαίσια των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, σε προϊόντα τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από την αγροτική του παραγωγή.
Επομένως, θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική δραστηριότητα σε :
1. Αγρότες του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
2. Αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
3. Ασκούντες αγροτική δραστηριότητα που δεν την έχουν δηλώσει στο μητρώο των κατά τόπους Δ.Ο.Υ..Ειδικότερα για όσους ανήκουν στην περίπτωση 3 και αποκτούν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, να σημειωθεί ότι εκ της συνδυαστικής εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 41 και του άρθρου 42 του Φ.Π.Α. η ένταξη στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. είναι υποχρεωτική, εκτός και αν έχουν εφαρμογής οι διατάξεις των παρ. 4 και 5 του άρθρου 41 (π.χ. παράλληλη οικονομική δραστηριότητα με ένταξη στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.).
α) η γεωργία γενικά και ιδίως η καλλιέργεια δημητριακών, κηπευτικών, καπνού, βαμβακιού, οπωροφόρων και καρποφόρων δέντρων, αρωματικών και διακοσμητικών φυτών, η αμπελουργία, η ανθοκομία, η παραγωγή μανιταριών, μπαχαρικών, σπόρων και φυτών,
β) η εκτροφή ζώων γενικά, στην οποία περιλαμβάνονται ιδίως η κτηνοτροφία, η πτηνοτροφία, η κονικλοτροφία, η μελισσοκομία, η σηροτροφία και η σαλιγκαροτροφία,
γ) η δασοκομία γενικά,
δ) η αλιεία σε γλυκά νερά. η βατραχοτροφία, η ιχθυοτροφία, η καλλιέργεια μυδιών, στρειδιών και η εκτροφή μαλακίων και μαλακοστράκων,
ε) οι μεταποιητικές δραστηριότητες του αγρότη, που πραγματοποιούνται με συνήθη μέσα, στα πλαίσια των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, σε προϊόντα τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από την αγροτική του παραγωγή.
Επομένως, θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική δραστηριότητα σε :
1. Αγρότες του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
2. Αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
3. Ασκούντες αγροτική δραστηριότητα που δεν την έχουν δηλώσει στο μητρώο των κατά τόπους Δ.Ο.Υ..Ειδικότερα για όσους ανήκουν στην περίπτωση 3 και αποκτούν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, να σημειωθεί ότι εκ της συνδυαστικής εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 41 και του άρθρου 42 του Φ.Π.Α. η ένταξη στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. είναι υποχρεωτική, εκτός και αν έχουν εφαρμογής οι διατάξεις των παρ. 4 και 5 του άρθρου 41 (π.χ. παράλληλη οικονομική δραστηριότητα με ένταξη στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.).
Όσον αφορά το εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα και με όσα ορίζονται από την ΠΟΛ.1088/2015, από 1/1/2014 καταργείται ο τεκμαρτός προσδιορισμός του αγροτικού εισοδήματος όπως προβλεπόταν με το άρθρο 42 του Ν.2238/1994 και το εισόδημα που αποκτάται από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογείται πλέον σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 αρθρ. 21 του Ν.4172/2013 (κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα), τα δε κέρδη (λογιστικός προσδιορισμός) από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%) ( παρ. 3 αρ. 29 Ν.4172/2013).
Το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο (έσοδα-έξοδα) ανεξάρτητα από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων.
Οι μη υπόχρεοι σε έκδοση στοιχείων που έχουν πραγματοποιήσει και λιανικές πωλήσεις, προσθέτουν στα ακαθάριστα έσοδά τους και τις πωλήσεις αυτές που αποδεικνύονται είτε με απλές αποδείξεις είσπραξης, είτε με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο.Προκειμένου να δηλωθεί εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα για το φορολογικό έτος 2014 είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3.Επιπρόσθετα, για τα εισοδήματα που αποκτούνται από 1/1/2014, έχει γίνει δεκτό ότι ο φορολογικός συντελεστής 13% εφαρμόζεται επί των κερδών από αγροτική δραστηριότητα ανεξάρτητα από τον τόπο και τον τρόπο (λιανικώς ή χονδρικώς) πώλησης των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων.Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στο νέο έντυπο δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014 (Ε1) δεν υπάρχει ο πίνακας προσδιορισμού του γεωργικού εισοδήματος με βάση το αντικειμενικό σύστημα, προκύπτει πρόβλημα σχετικά με την δήλωση του εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα από όσους δεν έχουν δηλώσει αγροτική δραστηριότητα στο μητρώο των κατά τόπους Δ.Ο.Υ.. Όπως αναφέρεται παραπάνω, είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3 για την δήλωση εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Επομένως, όσον αφορά τους συγκεκριμένους υπόχρεους η φορολογική διοίκηση θα δώσει την λύση με την προσθήκη δυνατότητας καταχώρησης ενός “ειδικού ΚΑΔ” πιθανόν της μορφής [999999998] που θα υποδεικνύει ότι είναι Αγρότης Ειδικού Καθεστώτος χωρίς δήλωση στο Μητρώο της Δ.Ο.Υ. .
Αν δεν γίνει αυτό που “ειπώθηκε ανεπίσημα” θα πρέπει όλοι αυτοί να προσέλθουν στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. και να δηλώσουν την αγροτική δραστηριότητα που ασκούν στο μητρώο, κάτι που θα επιβαρύνει χιλιάδες φορολογούμενους καθώς απαιτείται ΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ στο Μητρώο της Δ.Ο.Υ. ενώ θα θέσει σε αμφιβολία και τις σχετικές καταληκτικές προθεσμίες υποβολής δηλώσεων οι οποίες ΠΡΕΠΕΙ να αλλάξουν προς τα πίσω.Εκτιμάμε βέβαια ότι θα πρυτανεύσει η λογική και αυτή η λύση που παρουσιάσθηκε ανεπίσημα θα γίνει επίσημη καθώς είναι ένας «εύκολος» τρόπος που θα επιτρέπει το Ε3 και δεν θα απαιτεί δήλωση στο μητρώο, έτσι ώστε να ξεπεραστεί ο σκόπελος αυτός. Σε κάθε περίπτωση πάντως το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να βγάλει ανακοίνωση σχετικά με τον τρόπο κάλυψης αυτής της υποχρέωσης ειδικά τώρα που έχει ανοίξει η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, παρά το γεγονός ότι το έντυπο Ε3 είναι διαθέσιμο σε όλους πλέον.
